«Είναι προβληματική η ταμπέλα “λαϊκισμός” σε ό,τι δεν είναι σύμφωνο ή δεν ευθυγραμμίζεται με τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην οποία πλειοψηφούν τα συντηρητικά κόμματα – υπέρμαχοι της λιτότητας. Είναι άλλο να συζητάμε για δημαγωγία, ψέμματα ή αθέμιτες πολιτικές πρακτικές και άλλο να αδιαφορούμε για τα αίτια που οδηγούν το μεγαλύτερο μέρος της ευρωπαϊκής εργατικής τάξης να ψηφίζει ακροδεξιά κόμματα. Η απογοήτευση εξαιτίας της λιτότητας, της εργασιακής ανασφάλειας, της ανεργίας ή ο φόβος απέναντι σε αυτούς που “ήρθαν να μας πάρουν τις δουλειές” θέλει σε βάθος κατανόηση, όχι εύκολους αφορισμούς. Εξάλλου “λαϊκισμό” παράγουν και αρκετοί Ευρωπαίοι αξιωματούχοι που μιλούν για τεμπέληδες ή άσωτους Νότιους ή καλλιεργούν στερεότυπα που υψώνουν τείχη δυσπιστίας ανάμεσα στους Ευρωπαίους πολίτες. Η πολιτική εμπεριέχει πάντα το λαϊκισμό, γιατί βοηθά και στην εκλαΐκευση σύνθετων εννοιών. Πολιτικό λόγο χωρίς λαϊκισμό παράγουν μόνο οι δεξαμενές σκέψεις ή Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, όχι τα κόμματα».
Αυτή ήταν η κεντρική ιδέα όσων σχολίασε ο επικεφαλής της πολιτικής κίνησης «Μπροστά», στέλεχος του «Κινήματος Αλλαγής» και μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου του Ποταμιού, Παναγιώτης Βλάχος στην εκδήλωση για το «Νέο Σύμφωνο για την Ευρώπη» που οργάνωσε το Ελληνικό Ίδρυμα Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ), την Τετάρτη, 24 Ιανουαρίου με τίτλο «Για μια Επανεκκίνηση της Ευρώπης: Δέσμη προτάσεων για την ΕΕ 27».
«Πολλές από τις εντάσεις που ζούμε στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανατροφοδοτούνται από τις κρίσεις στα κράτη-μέλη. Για παράδειγμα, η άνοδος της Ακροδεξιάς, που αθροίζει περίπου 16% στην Ευρώπη και συμμετέχει σε πέντε κυβερνήσεις δεν συμβαίνει σε κοινωνικό και οικονομικό κενό. Αν δει κανείς προσεκτικά που αυξάνονται οι δυνάμεις των ακροδεξιών, όπως για παράδειγμα στη Γαλλία και στη Γερμανία, θα δει – χωρίς να είναι απόλυτο – ότι εκεί υπάρχει ανεργία, εργασιακή ανασφάλεια, αποβιομηχάνιση και υποχώρηση του δημόσιου χαρακτήρα των κοινωνικών αγαθών, όπως οι μεταφορές, παιδεία και υγεία.
Αυτό το υπόστρωμα, σε συνδυασμό με την ανασφάλεια που προκαλούν οι προσφυγικές ροές ή τα τρομοκρατικά χτυπήματα, καλλιεργούν την απόρριψη των παραδοσιακών πολιτικών δυνάμεων, με βασικό θύμα τα σοσιαλδημοκρατικά και σοσιαλιστικά κόμματα, που ήταν ο κορμός εκπροσώπησης της ευρωπαϊκής εργατικής τάξης. Άλλωστε, η σοσιαλδημοκρατία ήταν ο βασικός διαμεσολαβητής ανάμεσα στον καπιταλισμό και το σοσιαλισμό τον 20ο αιώνα, καταφέρνοντας να εισαγάγει βασικές κατακτήσεις και δικαιώματα στις εθνικές πραγματικότητες των ευρωπαϊκών κρατών, αλλά και να συνδιαμορφώσει την φυσιογνωμία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η υποχώρηση ή ο φόβος της υποχώρησης βασικών κεκτημένων για την εργασία και το κοινωνικό κράτος, οδηγεί σε ανασφάλεια που εκμεταλλεύεται ο ακραίος και αυταρχικός λόγος. Μια παράπλευρη απώλεια της ανόδους της ακροδεξιάς, είναι ότι τα κεντροδεξιά, χριστιανοδημοκρατικά κόμματα υιοθετούν πιο ακραίες θέσεις, με αποτέλεσμα να μετατοπίζεται το πολιτικό κέντρο βάρους και να χάνεται η ευρωπαϊκή και κοινωνική αλληλεγγύη».
Σε ο,τι αφορά το μέλλον της ευρωπαϊκής ενοποίησης, είπε ότι η Ευρώπη των τριών ταχυτήτων, του διακυβερνητικού μοντέλου, των «δύο ευρώ» δε μπορεί να πάει μακριά, για αυτό και χρειάζεται μια νέα εξισορρόπηση ανάμεσα στο ρόλο της Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και την ανάκτηση των μεταρρυθμιστικών προσπαθειών από τα ευρωπαϊκά όργανα (χωρίς Τρόικα) με έμφαση στον φορολογική και οικονομική ενοποίηση, τον κοινό ευρωπαϊκό εκπαιδευτικό χώρο, την ψηφιακή οικονομία και τον διοικητικό εκσυγχρονισμό, την ενίσχυση της έρευνας και κυρίως, τη θέσμιση του 4ου κοινωνικού πυλώνα, ώστε να υπάρχουν κοινά κοινωνικά κριτήρια στην κοινωνική ασφάλιση, στην εργασία και στην πρόνοια ενάντια στις ανισότητες.
«Ποιος άραγε μπορεί πειστικά να εξηγήσει σε έναν ηλικιωμένο συμπολίτη μας, ένα συνταξιούχο ότι πρέπει να ζει με 200 ή 300 ευρώ σύνταξη ή σε έναν νέο ότι μπορεί να ζει με μισθό 100-150 ευρώ το μήνα; Η Ευρώπη μπορεί να θεσπίσει ελάχιστα κοινωνικά κριτήρια ή να πιέσει για θεσμούς κοινωνικής συμπερίληψης, όπως έκανε, πχ. με το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα» τόνισε.
Τέλος, ο Παναγιώτης Βλάχος χαρακτήρισε ως πολύ θετικές τις προτάσεις της έκθεσης για συμμετοχή εκπροσώπου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Eurogroup, ώστε να ενισχυθεί η δημοκρατία και η διαφάνεια, ενώ χρειάζεται συζήτηση και παρουσία της Ελλάδας στις συζητήσεις για το μέλλον της κοινωνικής Ευρώπης, ώστε να μειωθούν τα εισοδηματικά, γενεακά, τεχνολογικά χάσματα που διαιρούν τις ευρωπαϊκές κοινωνίες.
«Η έκθεση “Νέο Σύμφωνο για την Ευρώπη” είναι ένα σημαντικό κείμενο που συνθέτει και γεφυρώνει διαφορετικές απόψεις για το ευρωπαϊκό οικοδόμημα και ένα χρήσιμο εργαλείο πολιτικής για όσους πιστεύουν στο μέλλον της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης» κατέληξε στην εισήγησή του.