Η δημοκρατία σήμερα δεν είναι ένα τζάμπα πολίτευμα. Γίνεται όλο και πιο ακριβή όσο τα κόμματα αλλάζουν, γίνονται πιο επαγγελματικά και εξαρτώνται όλο και περισσότερο από το κράτος. Και όσο περισσότερο εξαρτώνται τα κόμματα από τα χρήματα του κράτους, τόσο πιο πολύ αδιαφορούν να έχουν μέλη που πληρώνουν συνδρομές, προωθούν τις θέσεις τους και διεκδικουν δικαιώματα μέσα σε μια κοινωνία, όπως κάποτε τα μαζικά εργατικά, αριστερά και σοσιαλδημοκρατικά κόμματα.
Σε ένα κομματικό σύστημα αδιάφορο για τους πολλους και μια δημοκρατία χαμηλής καύσης, δημιουργούνται κλειστά ‘μαγαζιά’, τα κόμματα δρουν αποικιοκρατικά σε βάρος του φορολογούμενου, εξασφαλίζουν χρηματοδότηση όπως τα βολεύει (βλ. τράπεζες) και ορίζουν και τους (χαλαρούς) όρους που θα ελέγχονται. Αυτό δηλαδή που γίνεται για χρόνια στην Ελλάδα και χωρίς δημόσια συζήτηση.
Όμως ακόμη και ένα ακριβό χρηματοδοτικό σύστημα με όρους κλειστού καρτέλ, σπάει μόνο με ανοιχτές δομές και ευκαιρίες για όλους να γνωρίζουν, να συμμετέχουν και να ελέγχουν. Μια “Διαύγεια” για τα χρήματα των κομμάτων που θα περιέχει αποδείξεις, παραστατικά, λίστα δωρητών, ενδιάμεσες και ετήσιες εκθέσεις ελέγχου (όπως πχ σε Καναδά, Χιλή, Εσθονία, Γεωργία), μια ειδική Αρχή που θα διεξάγει, επιβλέπει και αξιολογεί την εκλογική διαδικασία, αλλά και ένας ανοιχτός προϋπολογισμός που ο πολίτης θα βλέπει που πηγαίνουν τα χρήματα του, είναι βήματα που θα ξαναφέρουν πολίτες στα κόμματα σε μια νέα συμμετοχική σχέση.
*Μερικές σκέψεις από παρέμβαση στο Φόρουμ “Ενισχύοντας την Ακεραιότητα Στο Δημόσιο Τομέα” του ΟΟΣΑ και του Υπ. Δικαιοσύνης
