Πέρυσι τέτοιο καιρό, ο Πρωθυπουργός επέλεγε το ηλιοβασίλεμα της Σαντορίνης ως ιδανικό φόντο μιας χώρας που πέρασε σχεδόν αλώβητη το πρώτο κύμα της πανδημίας και ήταν πια έτοιμη να υποδεχθεί επισκέπτες.
Η συνέχεια τον διέψευσε. Η χαλάρωση των μέτρων στα χερσαία σύνορα και τις μεταφορές, η έλλειψη τεστ, το αλαλούμ με τις μάσκες και αργότερα οι συνωστισμοί σε σχολεία και μέσα μεταφοράς οδήγησαν, μαζί με την παγκόσμια διάδοση του ιού, σε διαδοχικούς περιορισμούς. Το μεγαλύτερο σε διάρκεια λοκντάουν στην Ευρώπη, συνέβη στην Ελλάδα. Στο δεύτερο αυτό κύμα, που κράτησε μέχρι την άνοιξη, επιβλήθηκαν νέοι περιορισμοί στην κυκλοφορία των πολιτών, την εργασία, την εκπαίδευση, την εστίαση, το λιανεμπόριο, τις μεταφορές, τις αθλητικές και πολιτιστικές δραστηριότητες, που κόστισαν – μαζί με το πρώτο κύμα – περίπου το 8% του ΑΕΠ. Κόστισε χιλιάδες ζωές, σωματικά, ψυχικά και οικονομικά κατάλοιπα που πολλούς θα τους συντροφεύουν για καιρό ή για πάντα.
Το άνοιγμα όμως του προγράμματος εμβολιασμού, μετέφερε το επίκεντρο του ενδιαφέροντος στο χτίσιμο της ανοσίας. Έφερε αισιοδοξία και κινητοποίησε τους πολίτες, παρόλο που ανέλαβαν, μέσω των αμφιλεγόμενων σελφ τεστ, ευθύνη που δεν τους αναλογούσε. Τα social media γέμισαν χαμόγελα και εμβολιασμένα μπράτσα. Παρά τις καθυστερήσεις και τις διαψεύσεις των στόχων εμβολιασμού που έθετε δημόσια ο Πρωθυπουργός, την κακοφωνία της Επιτροπής των Ειδικών, τα πολιτικά κριτήρια που επιβλήθηκαν στις αποφάσεις τους, τα μπρος-πισω στο άνοιγμα κλάδων της οικονομίας, το πρόγραμμα προχώρησε, γιατί οι πολίτες το στήριξαν. Το στήριξαν, γιατί κανείς δεν άντεχε άλλο θάνατο, πόνο, ανεργία, κλείσιμο στους τέσσερις τοίχους, άδειους δρόμους, ψυχική καταπίεση, μοναξιά.
Ένα χρόνο μετά το διάγγελμα της Σαντορίνης, η Κυβέρνηση έστειλε ξανά μήνυμα στους τουρίστες να εμπιστευτούν την Ελλάδα. Για να περάσει ξανά κάτω από τον πήχη. Από τη μια προχώρησε σε βεβιασμένες κινήσεις, αφαιρώντας τις μάσκες, επιτρέποντας συνωστισμούς, παραπέμποντας τον υποχρεωτικό εμβολιασμό των υγειονομικών στον …Σεπτέμβρη (!), χαλαρώνοντας τους ελέγχους και την υποχρεωτικότητα των τεστ στους ταξιδιώτες από και προς τη νησιωτική Ελλάδα. Μέλη της επιτροπής των ειδικών υπονόμευσαν ευθέως το πρόγραμμα εμβολιασμού διατυπώνοντας δημόσια επιφυλάξεις για μεσοπρόθεσμες παρενέργειες του AstraZeneca. Η σχετική συζήτηση εξαπλώθηκε και στα υπόλοιπα εμβόλια, αρχίσαμε να συζητάμε για συνδυασμούς και τρίτη “αναμνηστική” δόση. Υπουργοί και στελέχη της Κυβέρνησης δεν λειτούργησαν πυροσβεστικά. Η αμφιβολία εξαπλώθηκε. Όχι σε αυτούς που ούτως ή άλλως έβλεπαν στο εμβόλιο το …τσιπάκι του 5G, αλλά σε μια μεγάλη μερίδα λογικών συνανθρώπων μας που φοβήθηκαν τις παρενέργειες.
Παράλληλα, όσο η κοινωνία έβρισκε τους παλαιούς ρυθμούς της, οι έλεγχοι εξαφανίστηκαν και η μάσκα πεταγόταν στα σκουπίδια, τόσο φρέναρε η συμμετοχή στο πρόγραμμα του εμβολιασμού. Η μετάλλαξη Δέλτα βρήκε πρόσφορο έδαφος, που δεν την ανέκοψε το φιλοδώρημα των 150 ευρώ στους νέους. Και τώρα απειλεί ξανά ζωές, τους ανθρώπους μας, τις ελευθερίες μας, τις διακοπές μας. Μολύνει ταχύτατα τους ανεμβολίαστους νέους, μεταφέρεται στους ανεμβολίαστους μεγαλύτερους, γεμίζει ξανά τα νοσοκομεία, σπέρνει τον φόβο και τον θάνατο. Ο επιθυμητός εμβολιασμός του 80% του πληθυσμού μέχρι τον Σεπτέμβρη φαίνεται στόχος μακρινός. Και οι συνωμοσιολόγοι παντός καιρού, τώρα συσπειρώθηκαν, βρήκαν τα “επιχειρήματα” που τους έλειπαν, επιτίθενται μαζικά στο Διαδίκτυο σε όσους ενθαρρύνουν τα εμβόλια.
Βρισκόμαστε λοιπόν, ξανά, σε κομβικό σημείο. Νέο μαζικό πανδημικό κύμα θα θερίσει ό,τι πήγε να “φυτρώσει” στην οικονομία και την κοινωνική ζωή. Σε 10-15 μέρες η υπερματαδοτική μετάλλαξη θα κυριαρχήσει ολοκληρωτικά στα κρούσματα. Αν δεν συνειδητοποιήσουμε ότι ο εμβολιασμός είναι μονόδρομος, θα καταρρεύσουμε ως ντόμινο. Η πειθώ δεν είναι μια εύκολη υπόθεση, ούτε μπορεί να κερδηθεί χωρίς αποφασιστικότητα, δημοκρατικό πνεύμα και συνεργασία.
Από τη μία, η Κυβέρνηση οφείλει να εξασφαλίσει κινητά κλιμάκια εμβολιασμού, νέα μέτρα ελέγχου και επαναφορά της μάσκας, να προχωρήσει στον θεσμικά αποδεκτό υποχρεωτικό εμβολιασμό των ειδικών ομάδων. Όσοι βρίσκονται στην πρώτη γραμμή, όσοι διαχειρίζονται την καθημερινότητά μας και έχουν ευθύνη για τις ζωές μας, πρέπει να εμβολιαστούν “χθες”: γιατροί, νοσηλευτές, παραϊατρικό προσωπικό, εκπαιδευτικοί, ένστολοι, εργαζόμενοι στα μέσα μεταφοράς, ιερείς, χωρίς “ναι μεν, αλλά”.
Όμως η Κυβέρνηση μόνη της δεν μπορεί. Γι’ αυτό και μπορούμε να αφήσουμε για λίγο στην άκρη την πολιτική αντιπαράθεση και να οργανώσουμε από κοινού ή ξεχωριστά τα κόμματα, φορείς και συλλογικότητες καμπάνιες ενθάρρυνσης του εμβολιασμού. Που θα διαλύουν μύθους, δεν θα κουνάνε το δάχτυλο, δεν θα μαλώνουν. Αλλά θα προωθούν την αλληλεγγύη, την ανθρωπιά, την αγάπη για τον εαυτό μας και τους άλλους, που περιέχει το σωτήριο και ανεπαίσθητο τσίμπημα της επιστήμης. Γι’ αυτό και είμαι περήφανος που το κόμμα μου θα ξεκινήσει μέσα στις επόμενες ημέρες μια τέτοια προσπάθεια, χωρίς να κρύβεται την ώρα της ευθύνης. Χωρίς να χαϊδεύει αυτιά ή να κλείνει το μάτι στους αντιεμβολιαστές.
Εμβολιαζόμαστε λοιπόν, γιατί νοιαζόμαστε για όσους αγαπάμε, για όσους αγωνίζονται στα νοσοκομεία, για όσους προσπαθούν να επιβιώσουν, για όσους προσφέρουν θέσεις εργασίας, για όσους θα βρεθούμε μαζί τους μεθαύριο σε ένα καράβι ή σε ένα νησί, σε ένα πάρτυ ή έναν γάμο. Για γνωστούς και αγνώστους. Για εμάς και τους άλλους. Για την πατρίδα μας, για να μην ξανακυλήσει σε μια αβίωτη κρίση, που θα την πληρώσουμε όλοι.
*Άρθρο στο «iefimerida.gr», 13.07.2021