Αυτή είναι η Aung San Suu Kyi, πολιτική γόνος, εμβληματική υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, έγκλειστη στο σπίτι της για 20 περίπου χρόνια από τη χούντα, κάτοχος του Νομπέλ Ειρήνης, ηγέτιδα του Δημοκρατικού Κόμματος και de facto πρωθυπουργός της Μπούρμα (Μιανμάρ), μετά από 50 χρόνια δικτατορίας. Είχα την τύχη να την ακούσω από κοντά το 2012 στο πανεπιστήμιό μου στις ΗΠΑ (από κει και η φωτογραφία), να μιλά για το πως χτίζεται μια ελεύθερη κοινωνία και για τη σημασία της αρμονικής συνύπαρξης των διαφορετικών εθνοτικών κοινοτήτων σε μια χώρα. Μόνο που κάποια πράγματα τα ‘αυτιά’ μας τα ακούν όπως θέλουν.
Από τις 25 Αυγούστου μέχρι σήμερα, πάνω από 410.000 μέλη της μουσουλμανικής μεινότητας των Ροχίνγκα στο βόρειο τμήμα της χώρας έχουν εκτοπιστεί βίαια από το στρατό και την αστυνομία και προωθούνται μέσα σε άθλιες συνθήκες στο Μπαγκλαντές. Οι αναφορές της Διεθνούς Αμνηστίας και του ΟΗΕ για εκτοπισμό και εθνοκάθαρση είναι σαφείς. Η Σαν Κι πρωθυπουργεύει, αλλά το Σύνταγμα δεν της επιτρέπει να ελέγξει την άμυνα, τη δημόσια ασφάλεια και τα σύνορα. Απομονωμένη στη δυστοπική πρωτεύουσα Naypyidaw (με τις 20 λωρίδες κυκλοφορίας για κάθε δρόμο), φέρεται να αδυνατεί να ελέγξει την κατάσταση, μιλά για παραπληροφόρηση και προβοκάτσιες και δέχεται τον ένα αφορισμό μετά τον άλλο από τους πρώην δυτικούς φίλους της που ζητούν να της αφαιρεθεί το Νομπέλ. Σήμερα αναμένεται το διάγγελμά της για να φωτίσει κάπως τα πράγματα.
Γιατί μας ενδιαφέρει η ιστορία της; Γιατί δεν είναι η πρώτη φορά που η δυτική ιντελιγκέντσια ενθουσιάζεται με προσωπικότητες και καταστάσεις που αγνοεί. Ή αντίστροφα, καταδικάζει πρόσωπα, κράτη και εθνικές ιδιαιτερότητες που δε γνωρίζει. Στη Μπούρμα η βουδιστική πλειοψηφία επιχαίρει για όσα συμβαίνουν. Ο εθνικισμός και το μίσος για τη μουσουλμανική μειονότητα δεν εγκατέλειψαν ποτέ τη χώρα. Άλλη μια φορά,ο εκδημοκρατισμός που συχνά φαντασιώνεται η Δύση στα σεμινάρια και στα πανεπιστήμιά της για την Ανατολή, περνά μέσα από εθνοκάθαρση, βία και δυστυχία. Η Σαν Κι μάλλον έχει κάνει την επιλογή της, “τιμώντας” το ηρωϊκό παρελθόν του στρατοκράτη πατέρα της, χάνοντας τον τίτλο της Ραπουνζέλ της Ανατολής, όπως γράφει και ο New Yorker.