Φίλες και φίλοι,
Έρχομαι σήμερα στους Δελφούς με την πολιτική και κομματική μου ιδιότητα, παρόλο που η επαγγελματική είναι ίσως πιο ενδιαφέρουσα και λιγότερο “ξενέρωτη”. Και ο λόγος που το κάνω, είναι για να προσπαθήσω να σας πείσω ότι η πολιτική δεν είναι τόσο κακή όσο νομίζετε. Αφορά κανονικούς ανθρώπους. Και κυρίως, όλους εσάς και το μέλλον σας.
Κρίνοντας από τις περισσότερες εισηγήσεις, που ακούσαμε εδώ αυτό το τριήμερο, μάλλον θα πρέπει να μην είμαστε και τόσο αισιόδοξοι για το μέλλον μας στην Ελλάδα. Τα εθνικά μας θέματα είναι σε τεντωμένο σχοινί. Γερνάμε. Περίπου 3 εκατομμύρια συνάνθρωποί μας είναι φτωχοί ή κοντά στο να γίνουν φτωχοί. Φανατιζόμαστε και ο διχασμός βγαίνει εύκολα “από τη ντουλάπα”. Δουλειές για τα προσόντα σας δεν υπάρχουν πολλές, ενώ είναι ξεκάθαρο ότι δεν ζεις σήμερα με μια δουλειά. Παιδεία και υγεία μπαίνουν στο επίκεντρο μόνο μέσω περιστατικών βίας ή σκανδάλων. Παρότι υπάρχει κάποια βασική συμφωνία για το οικονομικό μέλλον της χώρας, αφού τα χέρια της είναι ‘δεμένα’ εξαιτίας του χρέους για τα επόμενα 40 χρόνια, βαθαίνει η λογική “για όλα φταίνε οι παλιότεροι” και το “φύγε εσύ να έρθω εγώ”, χωρίς τα κόμματα να τολμάνε – με εξαιρέσεις – να πουν αλήθειες. Τέλος, φαίνεται ότι η κρίση παραμονεύει πάλι κάπου έξω εκεί στη γωνία, αφού η επόμενη διετία επιφυλάσσει πολλές εκλογές.
Ακόμη χειρότερα, επιτρέψτε μου μια στενάχωρη παρατήρηση: ένα μέρος της ακαδημαϊκής, οικονομικής και επιστημονικής ελίτ μπαίνει στον πειρασμό να ‘διαλέξει’ στρατόπεδο στη σημερινή πολιτική αντιπαράθεση. Υιοθετώντας βολικές απλουστεύσεις και ακόμη χειρότερα, σπρώχνοντας στην άκρη τις δικές της ευθύνες.
Εύλογα, θα απορείτε, πολλοί από εσάς: “μα καλά, αφού οι περισσότεροι από αυτούς είναι 20-30-40 χρόνια στα πράγματα, πως είναι δυνατόν να κάνουν κριτική στους άλλους και όχι στους εαυτούς τους;”
Φίλες και Φίλοι,
Όταν η χώρα μας χρεοκόπησε το 2010, οι περισσότεροι νέοι στην αίθουσα ήσαστε έφηβοι, φοιτητές, στα πρώτα επαγγελματικά σας βήματα. Στο DNA σας κουβαλάτε την οκταετή κρίση. Όσοι είστε εδώ σήμερα, μάλλον δεν το βάλατε κάτω. Διαβάσατε, προσπαθήσατε, σπουδάζετε, κάποιοι δουλεύετε παράλληλα, κάνετε την πρακτική σας. Κάποιοι θα φύγετε για μεταπτυχιακό ή δουλειά εκτός, κάποιοι θα προσπαθήσετε να εργαστείτε μερικά χρόνια και μετά ξανά μεταπτυχιακό ή διδακτορικό. Ο,τιδήποτε δηλαδή για να κερδίσετε χρόνο μήπως και αλλάξουν τα πράγματα στην πατρίδα μας.
Όμως οι φίλοι σας ή γνωστοί σας, που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα, έκαναν και κάνουν μεγαλύτερους συμβιβασμούς από εσάς: σε δουλειές που δεν θέλουν, σε σπίτια που δεν τους χωράνε, σε ζωές που τους στριμώχνουν. Μισό εκατομμύριο συμπολίτες σας δουλεύουν για λιγότερο από 300/μήνα εξάλλου.
Κάποιοι, σας θεωρούν ήδη μια χαμένη γενιά. Ότι δεν θα προλάβετε να σταθείτε στα πόδια σας για να δημιουργήσετε: οικογένεια, σπίτια, πολιτική, πολιτισμό, ιστορία. Ότι θα μείνετε στη σκιά της γενιάς της μεταπολίτευσης. Ότι θα την αφήσετε “να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά”, μιας και απέχετε από την πολιτική και θεωρείτε τους πολιτικούς άχρηστους, ξεπουλημένους ή στην καλύτερη περίπτωση μουσειακό υλικό, όπως το “Παλαιό ΠΑΣΟΚ το Ορθόδοξο” και άλλα τέτοια ψηφιακά φετίχ.
Δεν είναι όμως ακριβώς έτσι. Δεν είναι όλοι έτσι. Είμαι σίγουρος ότι προβληματίζεστε από τα τάγματα εφόδου των νεοναζί, το δράμα των προσφύγων, τα ψέματα της κυβέρνησης ή τις εντολές της Τρόικας. Ζείτε τι συμβαίνει στα περισσότερα πανεπιστήμια, στα νοσοκομεία, στα λεωφορεία που μπαίνετε, στις δημόσιες υπηρεσίες που περιμένετε, στο σεξισμό ή στην αγένεια που συναντάτε.
Ξέρετε ότι όλα αυτά μας αφορούν. Αλλά από που να τα πιάσουμε;. Μήπως άραγε λυθούν μόνα τους, όταν έρθει η ανάπτυξη, βγούμε από τα μνημόνια ή πιάσουμε το λαχείο; Μήπως να κοιτάξουμε τη δουλειά μας “και έχει ο θεός”; Οι πιο αλτρουιστές θεωρείτε πιο χρήσιμο να οργανωθείτε σε κάποια ΜΚΟ, σε κάποιο σύλλογο ή σε κάποια συλλογικότητα, παρά να περάσετε έστω και έξω από τα κομματικά γραφεία η να δείτε πολιτική αντιπαράθεση Βουλή. Εξάλλου φαίνεται και στις έρευνες: 9 στους 10 θεωρούν τα κόμματα διεφθαρμένα.
Σε όλο τον πλανήτη, διαπιστώνουμε καθημερινά ότι η δημοκρατία, η πρόοδος, η ανάπτυξη και όλα αυτά που συζητάμε αυτό το τριήμερο δεν είναι αυτονόητα. Ειδικά η δημοκρατία, θέλει καθημερινό πότισμα. Θέλει τις καθημερινές μας ιστορίες. Τα προβλήματά μας στο κέντρο μιας ευρύτερης συζήτησης. Θέλει να οργανώνουμε τα αιτήματα μας. Να επιλέγουμε ανθρώπους που θα μαζεύουν τα σκουπίδια, θα μας φτιάχνουν καλούς δρόμους, καλά σχολεία, νοσοκομεία και πανεπιστήμια. Αν αφήσουμε την πολιτική σε αυτούς που απλά φωνάζουν, σε αυτούς που μιλάνε μόνο ακαταλαβίστικα τεχνοκρατικά ή σε αυτούς που πάνε να μας σώσουν χωρίς να έχουν αλλάξει μυαλά, έχετε σκεφτεί, ποιος θα κάνει όλα αυτά, για τα οποία εσείς ενδιαφέρεστε;
Η Ελλάδα δεν θα γίνει ούτε πιο παραγωγική ούτε πιο ανεπτυγμένη αν η νεότερη γενιά απορρίψει την πολιτική και τις βασικές λειτουργίες της δημοκρατίας.
Πολλοί από εσάς σπουδάσατε κάποια δημόσια πολιτική ή κάποια κοινωνική επιστήμη. Σύντομα όμως ανακαλύψατε ότι όλα αυτά τα ωραία που εφαρμόζονται στην Εσθονία, στη Σουηδία, στην Πορτογαλία, στη χώρα μας είτε μένουν μισά ή χάνονται εξαιτίας πολιτικών εξελίξεων, αποφάσεων, τακτικισμών.
Ξέρετε γιατί; Γιατί οι πολιτικές υποχωρούν μπροστά στην πολιτική. Γιατί η πολιτική στην Ελλάδα πιάνει ακόμη πολύ μεγαλύτερο χώρο από αυτό που της αναλογεί. Και δεν δημιουργεί ένα ιδιαίτερα σταθερό έδαφος για να αναπτυχθούν και να αποδώσουν δημόσιες πολιτικές, που απαιτούν θεσμους, συνεργασία, κάποια συνεννόηση και παράδειγμα.
Σας προτείνω λοιπόν, να το ξανασκεφτείτε. Να μπείτε στην πολιτική. Να οργανωθείτε μήπως και ολοκληρωθεί κάποια δική μας μεταρρύθμιση και όχι ξένες παραγγελίες. Να διεκδικήσετε το χρόνο που σας έκλεψαν και το χώρο που δικαιούστε στις αποφάσεις που λαμβάνονται.
Αν ψάξετε, θα βρείτε ανθρώπους που μιλάνε τη γλώσσα σας. Αν δεν τη μιλάνε, πείτε τους εσείς τι πιστεύετε. Μπείτε και παλέψτε. Βάλτε τους να σκεφτούν. Πιέστε τους. Είναι απλή η λογική: η γενιά που ζει το πρόβλημα, είναι η γενιά που πρέπει να δώσει τη λύση. Αγαπήστε και πάρτε την πατρίδα πίσω από αυτούς που την χρεώνουν για δύο γενιές. Είναι άγραφος νόμος: Δικαιούστε να ζήσετε και να ζήσουμε καλύτερα από τους γονείς μας.
