Είναι δύσκολο να πιστέψεις ότι η ελληνική βουλή μπορεί να «συνδεθεί» με τις νέες τεχνολογίες. Κι όντως, αυτή ήταν μια πραγματικότητα για πολλά χρόνια στη χώρα μας. Ήρθε όμως μια ιντερνετική πλατφόρμα που επιχειρεί να αλλάξει τα δεδομένα. Πρόκειται για το VouliWatch. Μέσω του οποίου οι πολίτες μπορούν, μεταξύ άλλων, να κάνουν ερωτήσεις σε βουλευτές, να σχολιάσουν πολιτικά θέματα αλλά και να παρακολουθούν την δραστηριότητα ενός πολιτικού εντός του κοινοβουλίου. Ο συνιδρυτής του VouliWatch, Παναγιώτης Βλάχος, μιλά στην HuffPost Greece για αυτό το καινοτόμο εγχείρημα.
Πως προέκυψε η ιδέα να «συνδέσετε» την πολιτική με τις νέες τεχνολογίες;
Ενώ στο κομμάτι της Δημόσιας Διοίκησης υπήρχε το Open Government, η Διαύγεια και κάποιες άλλες εφαρμογές οι οποίες δημιουργήθηκαν το 2009, δεν υπήρχε κάτι αντίστοιχο στο κομμάτι της νομοθετικής διαδικασίας, δηλαδή στην βουλή. Ο Αντώνης Σβαρτς, ένας από τους συνιδρυτές του Vouliwatch -που είναι ελληνογερμανός- είχε την εμπειρία του αντίστοιχου project στη Γερμανία, το οποίο ξεκίνησε το 2006. Και σε συνδυασμό με το VoteWatch που έχει το Ευρωκοινοβούλιο για τους βουλευτές του, σκεφτήκαμε ότι θα ήταν ωραίο να συνδυάσουμε τα κομμάτια της ανοιχτής διακυβέρνησης που λειτούργησαν στην Ελλάδα ως ένα βαθμό και την τεχνογνωσία του εξωτερικού. Εκεί όπου ουσιαστικά φέρνουν τους πολίτες σε θέση να συνδιαμορφώνουν τις πολιτικές αποφάσεις και να πιέζουν για περισσότερη λογοδοσία.
Συν το αίτημα της εποχής -που είναι προϊόν της κρίσης- για μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στους δημοκρατικούς θεσμούς. Μην ξεχνάτε, ότι από το 2009 και μετά, η βουλή είναι το επίκεντρο της οργής των πολιτών. Έχουμε συγκεντρώσεις, συνθήματα, τους Αγανακτησμένους. Άρα λοιπόν η βουλή είναι ένα σύμβολο μέσω του οποίου μπορείς να αντιστρέψεις την κατάσταση και να αλλάξεις προς το καλύτερο την δημοκρατία. Να φέρεις τους νέους κοντά, να μάθουν για ποιο λόγο χειροκροτούν ή βρίζουν και να προσπαθήσουν, αν θέλουν, να το αλλάξουν.
Πως λειτουργεί το VouliWatch;
Ουσιαστικά μεσώ του VouliWatch έχεις τη δυνατότητα να κάνεις κάτι, που σε διαφορετικές συνθήκες θα χρειαζόσουν ώρες για να το ψάξεις στο ίντερνετ. Για παράδειγμα, μέσω της πλατφόρμας «βλέπεις» όποιον βουλευτή θες και μπορείς να του απευθύνεις ερώτηση. Ο βουλευτής θα σου απαντήσει. Μπορείς επίσης να βλέπεις τι ψηφίζει ο ίδιος βουλευτής στη βουλή. Βλέπεις ταυτόχρονα σε ποιες επιτροπές συμμετέχει. Έχεις επίσης όλα του τα στοιχεία, βιογραφικό και προφίλ. Παρακολουθείς λοιπόν την δραστηριότητα του και του απευθύνεις τα ερωτήματα που θες.
Μέσω της πλατφόρμας, μπορείς να φέρεις προς συζήτηση ένα κεντρικό πολιτικό ζήτημα και στη συνέχεια αφού οι χρήστες εκφράσουν την άποψη τους, να πάρεις το περιεχόμενο και να κάνεις μια ανοιχτή πολιτική εκδήλωση με τους βουλευτές και να τους απευθύνεις τα ερωτήματα που έχουν ειπωθεί από τους πολίτες.
Υπάρχει επίσης ένα ανοιχτό κομμάτι, το γνωστό crowd sourcing, στο οποίο οι πολίτες μπορούν να παραθέτουν προτάσεις πολιτικής και νομοθέτησης. Στη συνέχεια εμείς τις συλλέγουμε και τις μεταφέρουμε στους βουλευτές. Το σημαντικό σε όλα αυτά, είναι ότι μπορείς να αξιολογείς και να πιέζεις του βουλευτές.
Τι έχετε ετοιμάσει για τις ερχόμενες εκλογές;
Για τις εκλογές, αν και γίνονται σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, έχουμε φτιάξει 2 νέες εφαρμογές. Η μια ονομάζεται «Policy Monitor», μέσω της οποίας μπορείς πολύ εύκολα να συγκρίσεις τις θέσεις των κομμάτων σε διάφορες θεματικές κατηγορίες και να τους απευθύνεις ερωτήματα. Λειτουργεί δηλαδή σαν έναν σύμβουλο ψήφου, χωρίς όμως να σου λέει τι θα ψηφίσεις. Άρα κρίνεις εσύ τι θα ψηφίσεις.
Η δεύτερη εφαρμογή είναι το «Candidate Watch», το παρατηρητήριο των υποψηφίων. Το οποίο δίνει τη δυνατότητα σε όλους τους υποψηφίους βουλευτές να ανεβάσουν τα βιογραφικά τους, να μας πουν το γιατί είναι υποψήφιοι και τι σκοπεύουν να κάνουν αν εκλεγούν. Έτσι δίνουμε βήμα και σε πολιτικούς που δεν έχουν πρόσβαση στα παραδοσιακά ΜΜΕ. Άλλωστε, αυτή είναι και η ουσία της δημοκρατίας, να δίνεις βήμα σε όλους.
Πολλοί λένε, ότι οι νέοι στην Ελλάδα δεν ασχολούνται με την πολιτική. Τι εικόνα έχετε εσείς;
Μέσω του VouliWatch βλέπουμε ότι οι νέοι συμμετέχουν ενεργά. Παρακολουθούν την επικαιρότητα, σχολιάζουν και κάνουν ερωτήσεις. Επίσης, θα πρέπει να σας πω ότι στο VouliWatch προσφέρουμε θέσεις πρακτικής σε νέους φοιτητές. Κάθε φορά λοιπόν που κάνουμε μια πρόσκληση, πάρα πολλοί νέοι άνθρωποι θέλουν να έρθουν και να ενταχτούν στην ομάδα μας.
Ένας ακόμα στόχος μας είναι να μπούμε στα σχολεία και τα Πανεπιστήμια, ως ερευνητικοί συνεργάτες, και να βοηθήσουμε τους νέους να εξοικειωθούν περισσότερο με τον κοινοβουλευτισμό.
Οι πολιτικοί πως αντέδρασαν όταν έμαθαν για την ιντερνετική πλατφόρμα σας;
Στην αρχή αντιμετωπίσαμε μεγάλο σκεπτικισμό. Σκεφτείτε ότι είχαμε διοργανώσει ένα σεμινάριο εκπαίδευσης των πολιτικών και των συνεργατών τους, στο οποίο συμμετείχε το 1/5 των βουλευτών. Στην συνέχεια το ποσοστό αυτό αυξήθηκε.
Έχει τύχει να γίνουν, μέσω του VouliWatch, ερωτήσεις σε βουλευτές και οι ίδιοι να αρνηθούν να απαντήσουν;
Άρνηση ρητή δεν έχει υπάρξει. Απλά κάποιοι βουλευτές δεν ανταποκρίνονται, μερικές φορές. Όμως, επειδή μας αρέσει να τους πιέζουμε και να τους… εκνευρίζουμε με την καλή έννοια, τους παίρνουμε κάθε μέρα τηλέφωνο και τους το θυμίζουμε.
Από την άλλη πλευρά, υπήρχαν πολλοί πολίτες οι οποίοι είχαν προσωπικές απορίες σε σχέση με διάφορες νομοθετικές ρυθμίσεις, απευθύνθηκαν σε βουλευτές ή ακόμα και σε υπουργούς και μπόρεσαν και ξεκαθάρισαν το ζήτημα τους.
Επειδή έρχεστε σε άμεση επαφή με την πολιτική εξουσία, κάποιος… πιο πονηρός θα ρωτήσει: από πού χρηματοδοτείται η πλατφόρμα σας;
Το καταστατικό μας γράφει ότι είμαστε μια ΜΚΟ, άρα δεν μπορούμε να ζούμε από αυτό. Όμως, έχουμε κάποιες λειτουργικές ανάγκες. Και πρέπει να απασχολούμε επίσης κάποιους ανθρώπους σε μόνιμη βάση, για να λειτουργεί σωστά το project. Όποιος εργάζεται πρέπει να πληρώνεται. Εμείς χρηματοδοτήσαμε μόνοι μας το VouliWatch τους πρώτους μήνες. Τον περασμένο Οκτώβρη κάναμε της πρώτη μας crowdfunding καμπάνια, όπου μαζέψαμε ένα σεβαστό χρηματικό ποσό για να καλύψουμε κάποιες ανάγκες. Επιπλέον, εδώ και λίγο καιρό, έχουμε αρχίσει να αναζητούμε προτάσεις χρηματοδότησης και από ιδρύματα. Ο βασικός όρος που βάζουμε σε αυτό βέβαια, είναι το ίδρυμα που θα αποφασίσει να μας δώσει κάποια χρηματοδότηση να στηρίζει τη διαφάνεια, τη λογοδοσία και τη δημοκρατία.
Μακάρι και το κοινοβούλιο να μας στήριζε περισσότερο. Στόχος μας είναι η βουλή να γίνει φίλος και συνεργάτης μας. Ελπίζουμε επίσης, η επόμενη κυβέρνηση να αγκαλιάσει ακόμα περισσότερο τα startups σαν το δικό μας, που ασχολούνται με την ανοιχτή διακυβέρνηση.
Το VouliWatch συνεργάζεται και με άλλες αντίστοιχες προσπάθειες του εξωτερικού, συμμετέχοντας σε ένα μεγάλο διεθνές δίκτυο. Τι γίνεται σε αυτό το κομμάτι;
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν 7-8 αντίστοιχες προσπάθειες παγκοσμίως, κυρίως στην Ευρώπη. Άρα όταν ξεκινήσαμε το δικό μας project στην Ελλάδα, μας στηρίξανε όλοι οι υπόλοιποι. Έχουμε επαφές, για παράδειγμα, με τους ανθρώπους που διαχειρίζονται αντίστοιχες πλατφόρμες στην Αμερική, ενώ είμαστε σε επικοινωνία με το Κέντρο Διακυβέρνησης και Καινοτομίας του Χάρβαρντ, το οποίο ουσιαστικά παράγει καινοτομία για όλες τις σύγχρονες δημοκρατίες.
Έχετε μια δυναμική παρουσία στα Social Media. Πόσο σημαντικά είναι τα συγκεκριμένα εργαλεία στην εποχή που ζούμε;
Περίπου τα 3/4 του χρόνου ενός χρήστη στο διαδίκτυο πλέον, είναι στα Social Media. Παράλληλα, οι μισοί περίπου χρήστες ενημερώνονται μέσω των Social Media για την ειδησεογραφία. Άρα από το να δημιουργήσουμε κάτι το οποίο να είναι βαρετό και «ξύλινο», όπως οι ανακοινώσεις που βγάζουν μερικοί πολιτικοί και δεν τις διαβάζει κανένας, εμείς επιλέξαμε να φτιάξουμε κάτι σύγχρονο. Και να το προσαρμόσουμε στα Social Media.
Η ανταπόκριση είναι μεγάλη. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πολλοί χρήστες σχολιάζουν θέματα γύρω από την πολιτική ή μπορεί να πουν κάτι θετικό για το VouliWatch και αυτό διαδίδεται γρήγορα. Τα Social Media, μπορούμε να πούμε ότι είναι η κορωνίδα της προσπάθειας μας.
Ποια είναι η εφαρμογή του VouliWatch που βρίσκεται πρώτη στις προτιμήσεις των χρηστών;
Αυτό που μας εξέπληξε ευχάριστα είναι το «Παρατηρητήριο». Αυτό άνθισε κατά την περίοδο εκλογής του ΠτΔ, όπου οι χρήστες μας επισκεπτόταν μαζικά για να ενημερωθούν. Χρειάζεται να πούμε συγχαρητήρια και στην συνεργάτιδα μας, Ειρήνη Κωστάκη, η οποία είναι η απεσταλμένη μας στη βουλή και μας μεταφέρει ο,τιδήποτε συμβαίνει εκεί.
Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε εδώ